" သင္မွာ ျမန္မာျပည္အတြက္ မိခင္နွင့္တူေသား ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ ရွိခ်င္ရင္ ဒီစာေလးကိုဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ "

***ျမင့္ျမတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး - ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္။***

* ဇြန္လ (၁၉) ရက္ေန ့တြင္ က်ေရာက္သည့္ ျမန္မာျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံး၏ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္၏ ေမြးေန ့အား အထူးဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္၏ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ အတၳဳပၸတၱိအား အေျခခံ၍ အမည္မသိ စာေရးသူတစ္ဦးကေန ျပန္လည္ခံစား ေဖၚက်ဴးေရးသားထားမွဳကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္၏ ဘ၀ျဖတ္သန္းမွဳ ဓါတ္ပုံမ်ားျဖင့္ တြဲဘက္ကာ ေဖၚျပအပ္ပါသည္။

* ျပည္သူခ်စ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္၏ ဘ၀မွတ္တမ္း။

* ေက်းငွက္သံေလးေတြ စုိးစီစုိးစီနဲ႔ အရုဏ္ဦးက စတင္အသက္၀င္လာခဲ႔ျပီ။
ငါ႔မ်က္လုံးကုိ ျဖည္းညင္းစြာ ဖြင္႔ဟလုိ႔ မ်က္ႏွာၾကက္ကုိ ေမာ႔ၾကည္႔မိတယ္၊
ေဩာ္ .... ဒီေန႔ ငါ႔ေမြးေန႔ပဲေလ (ဇြန္လ ၁၉ ၇က္) ....

* ငါ ဘာလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ၊
ငါ႔ ေဘးနားမွာ ငါ႔ကုိ ခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ ေဖေဖ မရွိေတာ႔တာလည္း ၾကာပါျပီ၊
ငါ႔ကုိ သြန္သင္ဆုံးမေပးတတ္တဲ ငါ႔ ေမေမ မ်က္ကြယ္ျပဳသြားခဲ႔တာလည္း (၁၉) ႏွစ္ေတာင္ ရွိေရာ႔ေပါ႔။
ငါ႔ကုိ အနစ္နာခံ အလုိလုိက္တတ္တဲ႔ ငါ႔ခင္ပြန္းလည္း မရွိရွာေတာ႔ဘူး၊
ငါသိပ္ခ်စ္တဲ႔ ငါ႔သားႏွစ္ေယာက္လည္း ငါနဲ႔ ေ၀းကြာခဲ႔တာ ႏွစ္ေပါင္း မနည္းေတာ႔ဘူး၊
ငါ႔ေမြးေန႔မွာ ငါ႔ရဲ ႔ အရင္းႏွီးဆုံး ေသြးသားရင္းခ်ာေတြကို ငါ႔နားမွာ ရွိေစခ်င္လုိက္တာ။

* ငါလည္း ေသြးနဲ႔ကုိယ္သားနဲ႔ကုိယ္ပဲေလ၊
ငါ႔စိတ္ဓာတ္ကုိ မာေက်ာတည္ျငိမ္ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းျပဳျပင္ခဲ႔ေပမယ္႔လည္း
အခြင္႔သာရင္ေတာ႔ ငါ႔သားေလးႏွစ္ေယာက္ကုိ ငါ႔နားမွာ ရွိေစခ်င္လုိက္တာ၊
အေမ႔ရင္ေတြနာလုိက္တာ သားတုိ႔ရယ္၊ ဘယ္ေတာ႔မ်ားမွ အခြင္႔သာမွာလည္းဟင္ ...

* တကယ္ေတာ႔ ဒီလုိေန႔မ်ိဳးဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အထိမ္းအမွတ္ေန႔တစ္ခုပါ၊
လူတုိင္းဟာ သူတုိ႔ေမြးေန႔ကုိ တန္ဖုိးထား အမွတ္ရေနျပီး အထူးတလည္ က်င္းပတတ္ၾကတာပဲ၊
ငါလည္း ငါ႔ေမြးေန႔ေပါင္းမ်ားစြာကုိ က်င္းပခဲ႔ဖူးတာေပါ႔။

* အိႏၵိယမွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေမေမနဲ႔ အတူတူ၊ ေအာက္စဖုိ႔မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူတူ၊
အေမရိကန္မွာ ငါ႔ရဲ႔ ခ်စ္သူငယ္ခ်င္း မသန္းေအးတုိ႔နဲ႔ အတူတူ၊
ဘူတန္မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ခင္ပြန္းနဲ႔အတူတူ၊
အဂၤလန္မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔မိသားစုနဲ႔အတူတူ။

* အုိ ...
ငါသိပ္လြမ္းတယ္ သိလား ...
ဒါေတြကို မျဖစ္ႏုိင္ေပမယ္႔လည္း ငါတမ္းတမိေနတာ ၀န္ခံပါရေစ ...
ငါ႔ရဲ ႔ဘ၀ဟာ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ျပည္႔လွ်မ္းခဲ႔တာပါ၊
ငါ႔ကုိေမြးျပီး ႏွစ္ႏွစ္အၾကာမွာပဲ ငါသိပ္ခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖကို မလုိသူေတြက လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ႔ၾကတယ္။

* အဲဒီ႔ေန႔က ရုံးကားၾကီးတစ္စင္း အိမ္ေရွ႔ကုိ ထုိးရပ္လာလုိ႔၊ ေမေမ႔ကုိ လူတစ္ေယာက္က အေျပးလာေခၚလုိ႔၊ ေမေမ ဆံပင္ဖရုိဖရဲနဲ႔ ေျပးလုိက္သြားလုိ႔၊ ငါ႔နဲ႔ ငါ႔အစ္ကုိေတြကုိ အိမ္မွာထားခဲ႔လို႔
အိမ္မွာ လူေတြမ်ားလာလုိ႔။

* အုိ … ဘာေတြမွန္းေတာ႔ ငါမသိခဲ႔ဘူး၊ ငါ႔ကုိ ေထြးဖက္ထားတဲ႔ ငါတုိ႔ရဲ ့ အိမ္ေဖာ္မၾကီးမွာလည္း မ်က္ရည္ေတြ ၀ဲေနလုိ႔ပါလား။

* ငါဘာမွနားမလည္ခဲ႔ဘူး၊ အဲဒီ႔ေန႔က ငါတစ္ခုကုိေတာ႔ မွတ္မိေနတယ္၊
ညေနခင္းျပန္လာရင္ ငါ႔ကို အျမဲနမ္းရႈပ္က်ီစယ္တတ္တဲ႔ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖ
အဲဒီ႔ေန႔က ျပန္မလာခဲ႔ဘူး၊ ေမွ်ာ္ခဲ့လုိက္ရတာ ေဖေဖရယ္ ..

* ေနာက္ရက္ေတြမွာ ငါတုိ႔အိမ္မွာ လူေတြစည္ကားေနတယ္၊
ငါတုိ႔ ေမာင္ႏွမသုံးေယာက္ကုိ ေမေမက ေထြးဖက္ထားလုိ႔ သူ႔အနားမွာ ေနေနေစတယ္၊
လာတဲ႔လူတုိင္းက ေမေမ႔ကုိ စကားေတြလာေျပာၾကတယ္၊
အမ်ိဳးသမီးၾကီးေတြက ေမေမ႔ကုိ လာျပီး အားေပးၾကတယ္၊
ငါတုိ႔ ေမာင္ႏွမ သုံးေယာက္ကုိ ၾကည္႔ေနတဲ႔ မ်က္၀န္းေတြမွာ ကရုဏာေငြ႔ေတြ ယွက္သန္းေနခဲ႔တယ္
ငါသိပ္ေတာ႔ မမွတ္မိခဲ႔ပါဘူး။ ငါသိတာေတာ႔ အဲဒီ႔ေန႔က ေဖေဖ႔ကို ငါသိပ္လြမ္းေနခဲ႔တယ္။

* ေဖေဖရယ္ .. ဘာလုိ႔ သမီးတုိ႔ကုိ ထားခဲ႔တာလဲဟင္ ..
ေဖေဖေပ်ာက္ဆုံးသြားတဲ႔ သမီးတုိ႔ အိမ္ၾကီးမွာ ေျခာက္ကပ္သြားတာပဲ၊
သမီးတုိ႔ေရွ႔မွာ တည္ျငိမ္စြာေနတတ္ေပမယ္႔ ညအိပ္ရင္ သမီးတုိ႔ မသိေအာင္ ၾကိတ္္ငိုေနတဲ႔ ေမ႔ေမ႔ရဲ ႔ ရႈိက္သံေတြက သမီးရဲ႔ ညေပါင္းမ်ားစြာကုိ လႊမ္းမုိးေနခဲ႔တယ္။ ေဖေဖ တကယ္ ျပန္မလာခဲ႔ေတာ႔ဘူးေနာ္ ..

* ၁၉၆၀ ခုႏွစ္။

* ေမေမ႔လက္ထဲမွာ ရုံးစာအိတ္ၾကီးတစ္ခုကုိင္ထားတယ္၊
အိမ္ကလူေတြကုိ ပစၥည္းေတြ လုိက္သိမ္းခုိင္းေနတာလည္း ငါမွတ္မိတယ္၊
ဘာလုပ္ေနၾကတာလဲ ေမေမရယ္လုိ႔ ေမးေတာ႔၊
ေမေမက တည္ျငိမ္တဲ႔မ်က္၀န္းေတြနဲ႔ ငါ႔ကို ငုံ႔ၾကည္႔ျပီး ခ်ိဳျမတဲ႔ေလသံေလးနဲ႔ ေျပာတယ္၊
ငါ႔ေခါင္းေလးေပၚမွာ ေမေမက သူ႔လက္ကေလးကုိတင္ထားလုိ႔ေပါ႔၊
ေမေမတုိ႔ေျပာင္းရေတာ႔မယ္ သမီးေလး ..

* ဘယ္ကိုလဲဟင္..
နယူးေဒလီကုိ
ဘယ္မွာလဲဟင္
ႏိုင္ငံျခားမွာေပါ႔ သမီးေလးရဲ ႔၊
ေမေမက ဘာသြားလုပ္မွာလဲဟင္
ေဩာ္ … ေမေမ႔ကုိ သံအမတ္ၾကီးခန္႔လိုက္တယ္၊ ေမေမအဲဒီ႔မွာ သြားေနရမွာ၊ သမီးတုိ႔လည္း
လုိက္ခဲ႔ရမွာေလ။
သံအမတ္ၾကီးဆုိတာ ဘာလဲဟင္ ေမေမ၊
သံအမတ္ၾကီးဆုိတာ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔တစ္ႏုိင္ငံ အၾကားမွာ အဆင္ေျပေအာင္ စကားေတြ ေျပာေပးတဲ႔ လူၾကီးေပါ႔ … ခုဆုိ ေမေမက အဲဒီ႔ႏုိင္ငံၾကီးနဲ႔ ခု သမီးေနေနတဲ႔ ျမန္မာျပည္ၾကီး အဆင္ေျပေအာင္ စကားေတြ သြားေျပာေပးရမွာေလ။
ဘာစကားေတြ ေျပာရမွာလဲဟင္ ေမေမ၊
သမီးေလးၾကီးေတာ႔ သိလာမွာေပါ႔ကြယ္၊ ခုေလာေလာဆယ္ သမီးခ်စ္တဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ လုိက္ႏႈတ္ဆက္လုိက္ဦးေနာ္၊ မနက္ျဖန္ညက်ရင္ ေမေမ႔ သားသမီးေလးေတြနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေလးေတြ ႏႈတ္ဆက္ပဲြေလးလုပ္ေပးမယ္ေနာ္၊ သမီးေလးၾကိဳက္တဲ႔ မုန္႔ေတြ ၀ယ္ထားေပးမယ္။
ငါ႔မ်က္ႏွာမွာ အျပဳံးပန္းေလးေတြ ေ၀ျဖာလုိ႔ ငါခ်စ္တဲ႔ ေမေမရဲ႔ ရင္ခြင္ထဲကုိ ေျပး၀င္ခဲ႔တယ္။
ေမေမက သိပ္ေတာ္တာပဲေနာ္၊ ငါ႔လုိ အရြယ္ေလးကုိ နားလည္ေအာင္ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ရွင္းလင္းေျပာျပခဲ႔တယ္၊ ေမေမ႔ကုိ ခုခ်ိန္ထိ သမီးသတိရေနတုန္းပါပဲ ေမေမရယ္။
ေမေမသြန္သင္ေပးခဲ႔တဲ႔၊ ခ်မွတ္ေပးခဲ႔တဲ႔ စည္းကမ္းေတြ၊ လူမႈက်င္႔၀တ္ေတြကုိ စံနမူနာထားလုိ႔ သမီးရဲ႔ ဘ၀ခရီးတေလွ်ာက္မွာ ေအာင္ပဲြေတြ အလီလီ ဆြတ္ခူးႏုိင္ခဲ႔ပါတယ္ေလ။

* ၁၉၆၄ ခုႏွစ္။

* ငါ ေပ်ာ္လုိက္တာ၊ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္တကၠသိုလ္ကုိ ငါ၀င္ခြင္႔ရတယ္၊ ေက်ာင္း၀င္ခြင္႔စာရြက္ေလးကုိ ကုိင္လုိ႔ ေမေမ႔ဆီကုိ ငါေျပးသြားခဲ႔တယ္။ ေမေမက ငါ႔ကို ဆီးၾကိဳေပြ႔ဖက္လုိ႔ ငါ႔ပါးျပင္ေပၚမွာ အနမ္းေလးေတြ ေျခြခဲ႔တယ္။ I’m proud of you, honey! လုို႔ ငါ႔မ်က္ႏွာကို ရႊမ္းရႊမ္းစားစား စုိက္ၾကည္႔ရင္း ေျပာလုိ္က္တဲ႔ ေမေမ႔မ်က္၀န္းေတြကုိ ငါမက္ေမာလုိက္တာ။

* ေမေမက စကားေတြ အမ်ားၾကီး မေျပာခဲ႔ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ေမေမငါ႔အတြက္ သိပ္ကုိ ဂုဏ္ယူေပ်ာ္ရႊင္ေနခဲ႔တယ္ဆုိတာ ငါသိေနတယ္။

* အဲဒီ႔ညက ငါတုိ႔အိမ္မွာ ပါတီလုပ္ခဲ႔ၾကတယ္။ အမွတ္တရဓာတ္ပုံေတြ ရုိက္လုိ႔ သီခ်င္းေတြကုိ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ သီဆုိၾကလုိ႔ ဓာတ္ျပားတစ္ခ်ပ္ကုိဖြင္႔ျပီး အတူတူကခုန္ၾကလုိ႔ ျပန္ေတြးလုိက္တုိင္း္ ၾကည္ႏူးစရာပုံရိပ္ေလးေတြ ထင္က်န္ေနဆဲပါပဲေလ။

* ေအာက္စဖုိ႔တကၠသုိလ္ကုိတက္ဖုိ႔ ငါထြက္ခဲ႔ရျပီ။ ေလဆိပ္ကုိ ေမေမနဲ႔ ငါ႔သူငယ္ခ်င္းေတြက လုိက္ပုိ႔တယ္။ Departure Gate ထဲမ၀င္မီ ေမေမက ငါ႔ကုိ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ဖက္နမ္းျပီး စကားတစ္ခြန္းေျပာတယ္။ I believe in you! တဲ႔။ ငါၾကက္သီးေတြေတာင္ထသြားခဲ႔တယ္။ ေမေမ၀မ္းနည္းေနတာ ငါသိတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ေမေမ မငုိခဲ႔ဘူး။

* ေလယာဥ္ေပၚမွာ ငါငုိေနခဲ႔မိတယ္။ ငါ၀မ္းနည္းလုိ႔ေတာ႔ မဟုတ္ခဲ႔ဘူး။ ငါ႔ကို ယုံၾကည္တဲ႔ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေမေမအတြက္၊ ၀င္ခြင္႔သိပ္ခက္ခဲတဲ႔ ဒီတကၠသုိလ္ကုိ ငါ၀င္ခြင္႔ရခဲ႔တဲ႔အတြက္၊ ဖတဆုိး သမီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ေပမယ္႔ အမ်ားနဲ႔မတူေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ႔တဲ႔ ငါ႔ဘ၀ရဲ ႔ ေအာင္ျမင္မွဳ ပထမေျခလွမ္းသစ္အတြက္ ငါ ဂုဏ္ယူေနလုိ႔ပါ၊ ငါ ေပ်ာ္ေနလုိ႔ပါ၊ ငါ ပီတိျဖစ္ေနလုိ႔ပါ။



* တကၠသိုလ္မွာ ငါ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ႔တယ္။ ငါ႔ရဲ ႔ Host Parents awGu Lord Gore-Booth တုိ႔မိသားစုပဲ။ သူက ငါတုိ႔ျမန္မာျပည္မွာ သံအမတ္ၾကီးလာလုပ္သြားဖူးတယ္။ သူ႔အိမ္မွာပဲ ငါ႔ရဲ႔ အနာဂတ္ခင္ပြန္းေလာင္း မုိက္ကယ္အဲရစ္စ္ကုိ စေတြ႔ျပီး ရင္းႏွီးခဲ႔ရတယ္။ သူက တိဗက္လူမ်ိဳးေတြအေၾကာင္း ေလ႔လာေနတဲ႔ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ပဲေလ။ တည္ျငိမ္ရင္႔က်က္တဲ႔ အေတြးအေခၚေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ႔ ထက္ျမက္တဲ႔ ေယာက်ၤားေကာင္းတစ္ေယာက္ပါပဲ။

* ၁၉၆၉ ခုႏွစ္။

* နယူးေယာက္ျမိဳ႔ကုိ ငါထြက္လာခဲ႔တယ္။ ဘဲြ႔လြန္သင္တန္းတက္ဖုိ႔ေပါ႔။ မသန္းေအးတုိ႔အိမ္မွာ ငါေနခဲ႔တယ္။ သူက ကုလသမဂၢမွာ အလုပ္လုပ္ေနတာေလ။ အဲဒီ႔အခ်ိန္တုန္းက ဦးသန္႔က အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ျဖစ္ေနတယ္။ ငါ႔ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူလုိက္ရတာ။
မသန္းေအးက ငါ႔ကို အလုပ္ေလွ်ာက္ဖုိ႔တုိက္တြန္းတာနဲ႔ ေလွ်ာက္လႊာတင္ခဲ႔တယ္။ ငါအလုပ္ရခဲ႔တယ္။
Administrative and Budgetary Questions rSm Assistant Secretary အျဖစ္နဲ႔ေပါ႔။

* ေက်ာင္းတက္ေနတာကုိ ငါခဏနားျပီးေတာ႔ အလုပ္ကုိ အခ်ိန္ျပည္႔လုပ္ခဲ႔တယ္။ မဟုတ္ရင္ ဘယ္အရာကုိမွ အာရုံစိုက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ညေနရုံးဆင္းခ်ိန္ေတြနဲ႔ စေန၊ တနဂၤေႏြေတြမွာ ေဆးရုံတစ္ခုမွာ Volunteer၀င္လုပ္ခဲ႔တယ္။ ဆင္းရဲတဲ႔ လူနာေတြကုိ စာဖတ္ရာမွာ ကူညီႏိုင္ဖုိ႔နဲ႔ အေဖာ္အျဖစ္ ေနေပးဖုိ႔ေပါ႔။ ငါ႔အခ်ိန္ေတြ က်ပ္တည္းခဲ႔ေပမယ္႔ အဲဒီ႔လူနာေတြအတြက္ ရေအာင္ အခ်ိန္ေပးခဲ႔တယ္။ ငါ႔ရဲ႔ တန္ဖုိးေတြက ဘာလဲဆုိတာကုိ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ငါေတြ႔ရွိခဲ႔တယ္။ နယူးေယာက္မွာ ေနခဲ႔ရတဲ႔ အခ်ိန္က (၂) ႏွစ္ထဲရယ္ပါ။ ဒါေပမယ္႔ ငါအမ်ားၾကီး ရင္႔က်က္ေျပာင္းလဲခဲ႔တယ္။

* ၁၉၇၂ ခုႏွစ္။

* မုိက္ကယ္နဲ႔ ငါလက္ထပ္ဖုိ႔ဆုံးျဖတ္ခဲ႔တယ္။ သူနဲ႔အတူတူ ဘူတန္ကုိ ထြက္ခြာခဲ႔တယ္။ မုိက္ကယ္က ဘူတန္ဘုရင္မိသားစု၀င္ေတြကုိ စာသင္ေပးေနတဲ႔အခ်ိန္မွာ ငါကေတာ႔ ေတာ္၀င္ႏုိင္ငံျခားေရးရာဌာနမွာ Research Officer အျဖစ္ ၀င္လုပ္ခဲ႔တယ္။

* ဟိမ၀ႏၱာေတာင္ျပာတန္းၾကီးေတြရဲ႔ အရိပ္ေအာက္မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ခင္ပြန္းနဲ႔အတူတူ ငါျမတ္ႏုိးတဲ႔ အမ်ားအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြကုိ လုပ္ေဆာင္ခြင္႔ရခဲ႔တယ္။ အဲဒီ႔ အခ်ိန္ေတြကုိ ငါ အျမဲတမ္း သတိရေနမွာပါ။

* မိုက္ကယ္ကုိေတာ႔ ငါလက္မထပ္ခင္က prenuptial agreemrnt တစ္ခုေတာင္းခဲ႔တယ္။ ငါ႔ကုိ ငါ႔တုိင္းျပည္က လုိအပ္လာရင္ အခ်ိန္မေရြး သြားေရာက္ကူညီခြင္႔ျပဳပါလုိ႔။ သူက ငါ႔ကုိ နားလည္မႈရွိတဲ႔အျပဳံးနဲ႔ ေခါင္းညိတ္ျပခဲ႔တယ္ေလ။ ငါ႔ကို သိပ္နားလည္မႈရွိတဲ႔သူကို ငါ႔ဘ၀ရဲ႔ ခင္ပြန္းေလာင္းအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တာ ငါ႔ရဲ႔ လြတ္လပ္စြာဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင္႔ပဲ မဟုတ္ဘူးလား။ ေမေမ႔ကုိေတာ႔ ငါတုိင္ပင္ခဲ႔ပါတယ္။ ေမေမကေတာ႔ ထုံးစံအတုိင္းပဲေပါ႔။ I trust you … တဲ႔။ တကယ္ေတာ႔ ဒီေန႔အခ်ိန္အထိ ငါ႔စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမဲျမဲခုိင္မာစြာနဲ႔ ငါ႔ရဲ႔ အဖ်က္အင္အားစုေတြကုိ ၾကံ႔ၾကံ႔ခံေနႏုိင္တာဟာ ငါ႔ႏွလုံးအိမ္ထဲကုိ ေလာင္းခ်ခဲ႔တဲ႔ ေမေမ႔ရဲ႔ သံမဏိစိတ္ဓာတ္ေတြေၾကာင္႔ပဲေလ။ ငါဘယ္ေတာ႔မွ ဦးက်ိဳးသြားမွာ မဟုတ္ဘူး။

* ၁၉၇၃ ခုႏွစ္။

* အဂၤလန္ကုိ ငါျပန္လာခဲ႔တယ္။ ငါ႔ဘ၀မွာ ဘာနဲ႔မွမတူတဲ႔ ခံစားမႈတစ္ရပ္ကုိ ငါခံစားလုိက္ရတယ္ သိလား။ သားႀကီး အဲလက္စ္ကုိ ေမြးခဲ႔တယ္။ ငါမိခင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ႔ျပီပဲ။ အဲဒီ႔ေန႔က ေမေမနဲ႔ ငါ စကားအၾကာၾကီး ေျပာျဖစ္တယ္။ ေမေမရယ္ေလ … ငါ႔ကို စကားေတြ တတြတ္တြတ္နဲ႔ မွာေနလုိက္တာ မျပီးေတာ႔ဘူး။ ေမေမက ရယ္စရာေတြလည္း ေျပာလုိက္ေသးတယ္။ ငါ႔မွာ ရယ္လုိက္ရတာ ေခ်ာင္းေတာင္သီးတယ္။ မုိက္ကယ္လည္း ငါ႔ေဘးနားမွာ ရွိေနခဲ႔တယ္။

* ၁၉၇၄ ခုႏွစ္။

* မုိက္ကယ္အလုပ္ရတယ္။ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္တကၠသိုလ္ရဲ ႔ တိဗက္ဘာသာစကားဌာနမွာေပါ႔။

* ၁၉၇၇ ခုႏွစ္။

* သားငယ္ ကင္မ္ကုိ ေမြးတယ္။ ငါ႔ရဲ႔ ဒုတိယသားေလးေပါ႔။ ခုဆုိ ငါလည္း ကေလးေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္ရွင္မၾကီးကုိ လုံးလုံးျဖစ္ေနျပီေလ။ ဒါေပမယ္႔ ငါ႔ရဲ႔ ေလ႔လာမႈကိုေတာ႔ ငါမေလွ်ာ႔ေသးဘူး။ ကေလးေတြကုိ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရင္းနဲ႔ ငါ စာေတြေရးျဖစ္ခဲ႔တယ္။ ေဖေဖ႔ရဲ႔ အတၳဳပတၱိနဲ႔ Asian Studies စာတမ္းတစ္ခ်ိဳ႔ေပါ႔။ မုိက္ကယ္ကုိလည္း သူေလ႔လာေနတဲ႔ JY Himalayan Studies ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ငါကူညီခဲ႔တယ္။

* ၁၉၈၅ ခုႏွစ္။

* က်ိဳတုိတကၠသိုလ္မွာ Visitng Scholar အေနနဲ႔ ေဖေဖ႔ရဲ႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို
စာတမ္းျပဳစုခဲ႔တယ္။ ငါ ေက်နပ္အားရ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖအတြက္ ေက်းဇူးျပန္ဆပ္ႏုိင္တာ ဒီတစ္နည္းပဲ ရွိေတာ႔လုိ႔ပါ။

* ၁၉၈၆ ခုႏွစ္။

* ကေလးေတြကုိ ေခၚျပီး ရန္ကုန္ကုိအလည္သြားခဲ႔တယ္။ အဖြားျဖစ္သူနဲ႔ ေတြ႔ေပးရေအာင္ေပါ႔။ ရန္ကုန္ကုိေရာက္တုန္း ကေလးႏွစ္ေယာက္လုံးကုိ သာသနာ႔ေဘာင္တက္ေစခဲ႔တယ္။ ၾကည္ႏူးလုိက္တာ။ ေရစက္ခ်ေနတဲ႔ ငါ႔လက္ေတြ တုန္ေနခဲ႔တယ္။ ေမေမ႔မ်က္ႏွာမွာ အျပံဳးေတြ လင္းလက္ေနခဲ႔တယ္။ ငါ ရဟန္းဒါယိကာမ ျဖစ္ခဲ႔ျပီေလ။

* ၁၉၈၇ ခုႏွစ္။

* ကေလးေတြနဲ႔အတူတူ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဆင္းမလားျပည္နယ္ကုိ သြားခဲ႔တယ္။ မုိက္ကယ္က စာတမ္းေတြ ျပဳစုေနခဲ႔တယ္။ အဂၤလန္ကုိလည္း ငါ ခဏျပန္ခဲ႔ေသးတယ္။ ေမေမ႔ကုိ ေဆးရုံတင္ထားတာကုိ သြားျပီး ေစာင္႔ေရွာက္ဖုိ႔ေပါ႔။ စက္တင္ဘာလထဲမွာ ငါတုိ႔မိသားစုေတြအားလုံး ေအာက္စဖုိ႔ကုိ ျပန္လာခဲ႔ၾကတယ္။

* ငါ႔ရဲ႔ Advanced Degree အတြက္ Lodon School of Oriental and African studies မွာ စာရင္းေပးခဲ႔တယ္။

* ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ မတ္ (၃၁) ရက္ေန ့။

* တယ္လီဖုန္းသံျမည္လာခဲ႔တယ္။ ခါတိုင္းလုိပဲ ေကာက္ကိုင္လုိက္ခဲ႔တယ္။ ဒါေပမယ္႔ ၾကားလုိက္ရတဲ႔ သတင္းကေတာ႔ ခါတုိင္းလုိ မဟုတ္ခဲ႔ဘူး၊ ေမေမေလျဖတ္သြားတယ္တဲ႔။

* ေနာက္တစ္ေန႔မွာပဲ ေလယာဥ္နဲ႔ ရန္ကုန္ကုိ ငါထြက္ခြာခဲ႔တယ္။ ေရာက္ေရာက္ခ်င္းပဲ ေမေမရွိေနတဲ႔ ေဆးရုံကုိ အေျပးသြားခဲ႔တယ္။ ေမေမရယ္ … မွတ္ေတာင္ မမွတ္မိေတာ႔ဘူး။ ေမေမ ခံစားေနရတဲ႔ ေ၀ဒနာကုိ ငါလဲယူလုိ႔ရႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ယူပစ္ခ်င္လုိက္တာ။ ကုတင္ေပၚမွာ လဲေလ်ာင္းေနတဲ႔ ေမေမ၊ ငါ႔ကုိ ၾကိဳးစားျပဳံးျပေနတဲ႔ေမေမ၊ ေတာ္ေတာ့ကုိ ေျပာင္းလဲသြားခဲ႔တာပဲေနာ္။

* ရန္ကုန္ျမိဳ႔ၾကီးမွာလည္း ႏုိင္ငံေရးေတြ စတင္ရႈပ္ေထြးေနတယ္။ အျမင္မေတာ္စရာေတြ၊ စိတ္တုိင္းမက်စရာေတြနဲ႔ ျပည္႔ႏွက္ေနတယ္။ (၈) ရက္၊ (၈) လ၊ (၁၉၈၈) ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အေရးေတာ္ပုံ ဆင္ႏဲႊဲခဲ႔ၾကတယ္။

* စစ္အာဏာရွင္ရဲ႔ ေသနတ္သံမ်ားၾကားမွာ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူအမ်ား ေသြးေျမက်ခဲ႔ရတယ္။ ေသနတ္ဆုိတာ မုိးေပၚေထာင္မပစ္ဘူးတဲ႔။ တစ္ႏုိင္ငံလုံးကုိ ေသနတ္ၾကိမ္းၾကိမ္းသြားခဲ႔တယ္။ ရာဇ၀င္ေတြလည္း ရုိင္းခဲ႔ရျပီ အဖသခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္းရယ္ …

* စက္တင္ဘာ (၁၈) ရက္ - စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းလုိက္ျပီတဲ႔။ ငါ ဘာလုပ္ရမလဲ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါေတြကို ငါမသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျပီး အဂၤလန္ကုိ ျပန္သြားမလား၊ ဒါဆုိရင္ေတာ႔ ငါ႔မိသားစုနဲ႔အတူတူ အသိုက္အျမံဳမပ်က္ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေနလုိ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ေသခ်ာတယ္၊ ငါ လိပ္ျပာမလုံဘူး။ ငါ႔ကုိယ္ထဲမွာ အာဇာနည္ေသြးေတြ စီးဆင္းေနတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ငါရွက္တယ္၊ ငါ မျပန္ဘူး။ ငါ ဒီမွာေနမယ္။ ငါ႔တုိင္းျပည္ ငါ႔လူမ်ိဳးအတြက္ ငါ႔ရဲ ႔ေပးဆပ္မႈ အခန္းက႑ စတင္ခဲ႔ျပီ။

* သူတုိ႔ ငါ႔ကုိ လုိအပ္ေနျပီလုိ႔ ငါ ခံစားရတယ္။ ဟုတ္တယ္၊ ငိုေၾကြးေနတဲ႔ ျပည္သူေတြကုိ ငါ မ်က္ကြယ္မျပဳႏုိင္ဘူး။ ငါဒီမွာေနမယ္၊ ငါ မျပန္ေတာ႔ဘူး။ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ျပည္သူေတြအတြက္၊ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္၊ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖအတြက္ ငါ ျမန္မာျပည္မွာေနျပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ဆန္႔က်င္ဖယ္ရွားမယ္။ လူတုိင္း ကုိယ္႔အခြင္႔အေရးကုိ ကုိယ္လြတ္လပ္စြာ ဖန္တီးယူႏုိင္ေအာင္ ငါ ၾကိဳးစားမယ္။ ဟုတ္တယ္။

* NLD ကုိ စက္တင္ဘာ (၂၄) ရက္ေန႔မွာ စတည္ေထာင္တယ္။ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအေနနဲ႔ ငါ ပါ၀င္လႈပ္ရွားတယ္။ ဂႏၵီရဲ႔ အဟိ ံသလမ္းစဥ္ကုိ ငါစြဲျမဲစြာ ယုံၾကည္ခဲ႔တယ္ေလ။ ဒါကို ငါအသုံးခ်ခဲ႔တယ္။ စစ္ဘီလူးရဲ႔ မ်က္ႏွာဖုံးကုိ အၾကမ္းမဖက္ အႏုနည္းနဲ႔ ခြာခ်ျပႏိုင္ခဲ႔တယ္။

* ငါ႔ကို အေသေတာင္ ပစ္သတ္ေတာ႔မလုိ႔တဲ႔။ ေသနတ္ေျပာင္းေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထားလုိက္ၾကတာ။ တည္ျငိမ္စြာနဲ႔ သူတုိ႔ဆီကုိ ဦးတည္ျပီး လွမ္းေလွ်ာက္သြားခဲ႔တယ္။ င႔ါရင္ထဲက ခုိင္က်ည္တဲ႔ သစၥာတရားနဲ႔ ေျဖာင္႔မွန္တဲ႔ ေမတၱာဓာတ္ကုိ သူတုိ႔ မလႊမ္းမုိးႏိုင္ပါဘူးေလ။

* သူတုိ႔ၾကားထဲက ျဖတ္ေလွ်ာက္သြားတဲ႔ ငါ႔ကုိ လူထုၾကီးက ေဟး …. ဆုိျပီး တခဲနက္အားေပးလုိက္ၾကတာ၊ ငါ႔မွာ ၾကက္သီးေတြေတာင္ ထလုိ႔။

* ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ (၂၇) ရက္။

* ေမေမ ေဒၚခင္ၾကည္ အနိစၥေရာက္ခဲ႔ျပီ။ ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစ ေမေမရယ္။ ေမေမ႔အသက္ (၇၆) ႏွစ္ထိ အမ်ားအက်ိဳးကို သယ္ပုိးေဆာင္ရြက္ခဲဲ႔တဲ႔ ေမေမ႔အတြက္ ေကာင္းကင္ဘုံက လက္ကမ္းၾကိဳဆုိေနမယ္လုိ႔ သမီးခုိင္မာစြာယုံၾကည္ေနပါတယ္။

* ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ (၂) ရက္။

* ေမေမ႔ရဲ႔ ေနာက္ဆုံးခရီးကုိ လုိက္ပုိ႔ၾကတဲ႔ ျပည္သူေတြ မနည္းဘူးေမေမရယ္။ ေမေမ႔ကို ျမင္ေစခ်င္လုိက္တာ။ ေမေမ႔ကုိ သျဂိဳဟ္တဲ႔ေန႔မွာပဲ ေမေမ႔ရုပ္ကလာပ္ေရွ႔မွာ သမီး တုိင္တည္သစၥာျပဳခဲ႔တယ္။ ေဖေဖနဲ႔ ေမေမတုိ႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးအတြက္ ေသသည္အထိ ေကာင္းက်ိဳးသယ္ပုိး ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၾကတယ္။ ဒီတာ၀န္ကုိ ေက်ျပြန္ေအာင္ သမီး ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ပါ႔မယ္။ သမီးေသသည္ထိေပါ႔။

* ငါ႔ကုိ လုိက္ေနွာင္႔ယွက္ေနတဲ႔ အတားအဆီးေတြၾကားထဲကပဲ ငါတုိ႔ NLD ပါတီ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ျခြင္းခ်က္မရွိ အႏုိင္ရခဲ႔တယ္။ အရွက္မရွိလုိက္ၾကတာေလ။ ငါတုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကုိ လုိက္ဖမ္းတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြရလာဒ္ကို အက်ဳံးမ၀င္ပါဘူးလုိ႔ ေျဗာင္ျငင္းတယ္။ ငါ႔ကုိလည္း အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ႔တယ္။

* အဲဒီ႔ကတည္းကပဲ ငါ႔ကုိျပန္လႊတ္လုိက္၊ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ျပန္ခ်လိုက္နဲ႔။ ႏုိင္ငံေရးကစားကြက္ေတြ လွည္႔ကစားခဲ႔တယ္။ ငါ႔အေပၚ ရက္စက္လုိက္ၾကတာ။ ကုိယ္ခ်င္းမစာလုိက္ၾကတာ။ ေျပာရက္လုိက္ၾကတာ။ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယုိေတြနဲ႔ ငါ႔နာမည္ကုိ ဖ်က္ဆီးလုိက္ၾကတာ။ ႏုိင္ငံအေပၚ သစၥာေဖာက္သူတဲ႔၊ လူမ်ိဳးျခားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳသူတဲ႔။ ဒါေတြကို ငါတုံံ႔ျပန္မေနခ႔ဲပါဘူး။ ငါလုပ္စရာရွိတာေတြကုိပဲ ေအးေအးေဆးေဆး မမွားရေအာင္ ငါလုပ္ခဲ႔တယ္။ ဒီလုိအခ်ိန္ေတြမွာ ငါ႔အေနနဲ႔ပုိျပီးတည္ျငိမ္ဖုိ႔လုိတယ္ေလ။

* ငါ႔ကုိ ႏုိဘယ္လ္ဆုေပးတဲ႔အေၾကာင္းကုိ ရွားရွားပါးပါးေတာင္းဆုိထားရတဲ႔ ေရဒီယုိအစုတ္ေလးတစ္လုံးကတစ္ဆင္႔ ငါၾကားသိခဲ႔ရတယ္။ ငါ႔သားၾကီး အဲလက္စ္က အခမ္းအနားမွာ ငါ႔ကုိယ္စား ေက်းဇူးတင္စကားေျပာသတဲ႔ေလ။ ေမေမဂုဏ္ယူပါတယ္ သားၾကီးရယ္။ ေမေမ႔အတြက္ရတဲ႔ ဆုေၾကးေငြကုိ ျမန္မာျပည္က ပညာေတာ္သင္ေက်ာင္းသားေတြကို ပံ႔ပုိးကူညီေနတာ ခုခ်ိန္ထိပဲေလ။

* ေမေမက ကုိယ္က်ိဳးရွာသူ ဟုတ္မဟုတ္ဆုိတာ သားတုိ႔အသိဆုံးပါ။ သားတုိ႔ကုိ ပစ္ထားခ်င္လုိ႔ ပစ္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သားတုိ႔ကုိ သိပ္ခ်စ္တာေပါ႔။ သားတုိ႔နဲ႔ အတူတူသိပ္ေနခ်င္တာေပါ႔။ ဒါေပမယ္႔သားတုိ႔ရယ္၊ သားတုိ႔ကုိ ခ်စ္တဲ႔အခ်စ္ေတြထက္ နိမ္႔က်ႏြမ္းပါးေနတဲ႔ အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူလူထုကုိ ေမေမ ပုိခ်စ္မိတယ္။ ဒါကို သားတုိ႔ ခြင္႔လႊတ္နားလည္ေပးၾကပါေနာ္။ သားတုိ႔အေပၚ ဂရုမစုိက္မိခဲ႔တာေတြကို ေနာင္ဘ၀ဆုိတာေတြမွာ ျပန္ဆုံေတြ႔ခဲ႔ရင္အတုိးခ်ျပီး ျပန္ေပးဆပ္ပါမယ္ သားတုိ႔ရယ္။

* ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ (၃၀) ရက္။

* ရက္စက္လုိက္ၾကတာကြယ္။ ရက္စက္လုိက္ၾကတာ၊ ျမင္ရၾကားရတာ ယုံႏုိင္စရာေတာင္မရွိဘူး။ သတ္ေဟ႔သတ္ဟ ခ်ေဟ႔ခ်ဟ ဆုိတဲ႔ စစ္ဘီလူးရဲ႔ ၾကိဳးဆဲြရုပ္ေတြေအာက္မွာ တုိင္းျပည္ရဲ႔ အညႊန္႔အဖူးေလးေတြ လြင္႔ေၾကြခဲ႔ရရွာျပီ။ အဲဒီ႔ညက ေကာင္းကင္ျပာၾကီးမွာေတာင္ ေသြးေရာင္ေတြ လႊမ္းေနခဲ႔တယ္။

* ရင္ထဲမွာ ဆုိ႔နစ္လုိက္တာ ခ်စ္သားခ်စ္သမီးတုိ႔ရယ္။ သားတုိ႔သမီးတုိ႔ ေကာင္းရာသုဂတိလားႏုိင္ၾကပါေစ။ ဒီလုိအျဖစ္ဆုိးမ်ိဳးကုိ ဘယ္ဘ၀မွာမွ ထပ္မံ မၾကံဳေတြ႔ႏုိင္ၾကပါေစနဲ႔ေတာ႔လုိ႔ ေမေမစု ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ကြယ္။ ဒီပဲယင္းရဲ႔ အက်ည္းတန္ညတစ္ခုေပါ႔။

* အခ်ိန္ေတြလည္း အေတာ္ၾကာခဲ႔ျပီေလ။
ျပည္သူလူထုေပါင္းမ်ားစြာလည္း အသက္ခႏၵာ စြန္႔လႊတ္ခဲ႔ရရွာျပီ။ ငါ႔ကို ျပန္လႊတ္ရင္ဆုိတဲ႔ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္နဲ႔ ေစာင္႔ေမွ်ာ္ေနသူေတြလည္း ႏြမ္းလ်လွပါျပီ။ မ်က္စိကုိမွိတ္၊ နားကုိပိတ္ျပီး တရားစီရင္ခ်င္သူေတြရဲ႔ အတၱမ်ားေအာက္မွာ အမွန္တရားက ကမၻာကုိပတ္ဖုိ႔ သူ႔ဖိနပ္ေလး လုိက္ရွာေနတုန္းပဲ။

* ေႏြမုိးေဆာင္းေပါင္းမ်ားစြာလည္း ငါ႔ျခံ၀င္းထဲမွာ က်ေရာက္ခဲ႔ျပီ။ ငါ႔ ပါးျပင္ေပၚမွာလည္း အေရးအေၾကာင္းတစ္ခ်ိဳ႔ ေနရာယူခဲ႔ျပီ။ ငါ႔အသက္လည္း ၆၄ နွစ္ထဲ ေရာက္ခဲ႔ျပီ။ ငါ႔သားေတြလည္း အိမ္ေထာင္ရက္သားက်သူက်နဲ႔ အေျခက်ကုန္ျပီ။

* ငါ႔မွာေတာ႔ ... ငါခ်စ္တဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြကေတာ႔ .... ငါျမတ္ႏုိးတဲ႔ ျမန္မာျပည္ကေတာ႔ …. သံတုိင္ေတြေနာက္မွာ ငုိရႈိက္ေနဆဲပဲေလ။

* ကုတင္တုိင္ကုိ လက္နဲ႔ကုိင္ျပီး အားယူလုိ႔ ငါထလုိက္တယ္။ အျပင္မွာ ေနျခည္ေတြ ျဖာေနျပီေနာ္။
ေရဒီယုိထဲက ဆုေတာင္းသံေတြ တစ္သဲသဲနဲ႔ ၀င္လာမစဲျဖစ္ေနတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ... က်န္းမာပါေစ ... ခ်မ္းသာပါေစ ...
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ... က်န္းမာပါေစ ... ခ်မ္းသာပါေစ ...
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ... က်န္းမာပါေစ ... ခ်မ္းသာပါေစ ... တဲ႔။

* က်လုဆဲဆဲ မ်က္ရည္တစ္ခ်ိဳ႔ကို သိမ္းဆည္းလုိက္ျပီး အခန္းျပတင္းကုိဖြင္႔လုိက္တယ္။ ငါ႔ကုိ ေစာင္႔ၾကည္႔ေနရတဲ႔ ရဲေဘာ္ေလးတစ္ေယာက္က ငါ႔ကုိ အလန္႔တၾကားေမာ႔ၾကည္႔တယ္။ မေၾကာက္ပါနဲ႔ သားရယ္။ ငါ႔ရဲ႔ ေအးျမတဲ႔ အျပဳံးေအာက္မွာ ခက္ထန္တဲ႔ ေသနတ္ေျပာင္း၀ေလး တုိးလွ်ိဳးလုိ႔ ငါ႔ကုိ ဦးညႊတ္တယ္။ သား စာဆက္က်က္ပါကြယ္ .. စိတ္ကုိေအးေအးသာထားပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆုိတာ ဘယ္ေတာ႔မွ ထြက္ေျပးမယ္႔ မိန္းမစား မဟုတ္ပါဘူး။ တုိင္းျပည္အတြက္၊ လူမ်ိဳးအတြက္၊ အရုိးေၾကေၾက၊ အေရခမ္းခမ္း အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ အသက္နဲ႔ ဘ၀ကိုပါ ေပးလႉထားတဲ႔ အာဇာနည္မိန္းမပါ။

* ဒီသစၥာစကားမွန္ရင္ ငါခ်စ္တဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ၾကီး အေမွာင္ကုိေဖ်ာက္လုိ႔ အလင္းေန႔သစ္မ်ားကုိ
ၾကိဳဆုိႏိုင္ပါေစသား။ ငါရွင္သန္ေနဦးမွာပါ။ မေသမခ်င္းေပါ႔။

* ေနေရာင္ျခည္ရဲ႔ ႏႈတ္ဆက္မႈကုိ အသာတၾကည္ခံယူျပီး ဘုရားစင္ဖက္ကုိ လွမ္းေလွ်ာက္ခဲ႔တယ္။ အရွင္ဘုရားရဲ ႔ ေမတၱာကရုဏာေတာ္ေအာက္မွာ ဘုရားတပည္႔ေတာ္မ ျငိမ္းခ်မ္းရပါေစသား၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ား ျငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစသား၊ ငိုရႈိက္သံမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္ပါေစသား၊ မတရားမႈမ်ား ဖယ္ခြာႏုိင္ပါေစသား။

* ကြယ္လြန္သူ ေဖေဖဦးေအာင္ဆန္းႏွင္႔ ေမေမေဒၚခင္ၾကည္ … က်ဆုံးေလျပီးေသာ အာဇာနည္အမ်ိဳးေကာင္းသား ရဟန္းရွင္လူမ်ား ... အမွ် အမွ် အမွ် … သာဓု ... သာဓု ... သာဓု။

* (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္၏ အတၳဳပၸတၱိ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html အား အေျခခံ၍ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ျပန္လည္ ခံစားေဖၚက်ဴးေရးသားခဲ့ေသာ မူလစာေရးသားသူအား အထူးေက်းဇူးတင္ရွိပါေႀကာင္း ေဖၚျပအပ္ပါသည္)။

" တိုင္းျပည္အက်ိဳးေမွ်ာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ့ၾကည္ အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ေစေသာ္၀္ "

'' သံမဏိျမင့္မိုရ္ ''

အေမဆိုတာ-အရာရာကို အခါခါလဲခြင့္ လႊတ္တယ္ ၊
အေမဆိုတာ-သမုဒယေဆးေဖၚ သမားေတာ္လည္း ျဖစ္နိုင္တယ္ ၊
အေမဆိုတာ-သမုဒၵရာကို ျပာက်ေအာင္လဲမီရွို့နိင္တယ္ ၊
အေမဆိုတာ-ေလာကေက်ာင္းမွာ ေခါင္းေလာင္းထိုးနိင္တ့ဲ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးလည္း ျဖစ္နိင္တယ္ ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားအားလံုး မဆလ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ကို အျမစ္ပါမက်န္ တြန္းလွန္ၿဖိဳဖ်က္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုကာလအတြင္း ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလာကသို႔ အခ်ိန္ကိုက္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။

ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၅) ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီး ႏွလံုးေရာဂါကုသေဆာင္ေရွ႕ရွိ စာေပအႏုပညာရွင္မ်ား၏ တရားေဟာစင္ျမင့္ေပၚ၌ ေဗြေဆာ္ဦးမိန္႔ခြန္း ႁမြက္ၾကားျခင္း ျဖင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကသို႔ စတင္ေျခခ်ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိေန႔က သူမ၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ “စည္းကမ္းရိွ ညီၫြတ္ၿပီး အမွန္တရားနဲ႔ ကုိက္ညီတ့ဲ အင္အားမ်ဳိးကုိ က်မတုိ႔ ထူေထာင္ရမယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထိုမွ ေနာက္တေန႔ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ေရႊတိဂံုဘုရား အေနာက္ဘက္မုခ္ရင္ျပင္၌ က်င္းပသည့္ (လူထုပရိသတ္ သိန္းခ်ီတက္ေရာက္သည့္) လူထုအစည္းအေ၀းပြဲႀကီးသို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တက္ေရာက္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိလူထုအစည္းအေ၀းႀကီးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “က်မေဖေဖ ထူေထာင္ခ့ဲတ့ဲ တပ္မေတာ္ဟာ က်မတုိ႔ျပည္သူလူထုဘက္က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္တ့ဲ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္အျဖစ္ က်မ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဆုိတာ ျပည္သူလူထုကုိ စိတ္နဲ႔ေတာင္ မျပစ္မွားရပါဘူး” ဟု ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခ့ဲသည္။

သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေမွ်ာ္မွန္းေသာ သူမ၏ ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ တပ္မေတာ္သည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂) ရက္မွ ယေန႔အထိတိုင္ စစ္အာဏာရွင္အဆက္ဆက္၏ ႀကိဳးဆြဲရာ ကရသည့္ ႐ုပ္ေသးတပ္မေတာ္ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ဟူသည့္ ဂုဏ္ပုဒ္ႏွင့္ တျဖည္းျဖည္း ေ၀းကြားခဲ့ရသည္ကို စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ရာ ျမင္ေတြ႔ရေပသည္။

စစ္အာဏာရွင္ ဗိုလ္ေန၀င္းလက္ထက္ (၂၆) ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေရးအခင္းအဆက္ဆက္တြင္ တပ္မေတာ္ကို လိုရာႀကိဳးကိုင္၍ ေက်ာင္းသားျပည္သူမ်ားကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္နင္းခဲ့သလို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ န၀တ စစ္အုပ္စု အာဏာသိမ္းခ်ိန္မွ ယေန႔အထိလည္း လက္တဆုပ္စာ စစ္အုပ္စုက တပ္မေတာ္ကို ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္ အသြင္ ခုတံုးလုပ္အသံုးခ်ၿပီး အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆက္လက္ဆန္႔က်င္သည့္ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသားျပည္သူ အေပါင္းအား ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ႏွိမ္နင္းခဲ့၊ ႏွိမ္နင္းဆဲျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

ထုိ႔အျပင္ တပ္မေတာ္ကို ကုပ္ခြစီးထားသည့္ န၀တ/နအဖ စစ္အုပ္စုသည္ ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးအတြက္ လူထုဘက္က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္၍ ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲ၀င္ေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ခ်ကာ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေပသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၂၀) ရက္မွ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၀) ရက္အထိ တႀကိမ္၊ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၃) ရက္မွ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေမလ (၆) ရက္အထိ တႀကိမ္ႏွင့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ (၃၀) ရက္မွ ယေန႔အထိတိုင္လည္း စစ္အုပ္စု၏ မတရားဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈကို ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။

စစ္အုပ္စုအေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အခ်ဳပ္အေႏွာင္မွ မလႊတ္ရဲဘဲ ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ထားျခင္းသည္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ လူထုေထာက္ခံမႈ တေန႔ထက္တေန႔ ပိုမိုရရွိလာသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူထုႏွင့္ အဆက္ျဖတ္ရန္ ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပံုရိပ္၊ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္၊ စိတ္ဓာတ္၊ ခံႏိုင္ရည္စြမ္းအားတို႔ ေမွးမွိန္က်ဆင္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္းဟုဆိုလွ်င္ မွားမည္မဟုတ္ေပ။

သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ေနစဥ္မွာပင္ သူမထူေထာင္ခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ ၁၉၉၀ ျပည့္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ (၈၂) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ျဖင့္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့၏။ အဆုိပါ ၁၉၉၀ ျပည့္ ေအာင္ပြဲရလဒ္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိႈင္းလံုး တတိုင္းတျပည္လံုးသို႔ ႐ိုက္ခတ္ခဲ့သည္ကို ျပဆိုျခင္းျဖစ္ၿပီး တနည္းအားျဖင့္ သူမ၏ အရွိန္အ၀ါ ႀကီးမားမႈကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၁၉) ရက္ေန႔တြင္ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ပဲရစ္ေဒေကြးလ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား လႊတ္ေပးရန္ေတာင္းဆိုသည္ကို စစ္အုပ္စုက “သူမအေနျဖင့္ ခင္ပြန္းသည္၊ ကေလးမ်ားႏွင့္ အတူတူေနထိုင္ရန္ ဆႏၵရွိလွ်င္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေသာအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာခြင့္ျပဳမည္” ဟု တံု႔ျပန္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္အုပ္စု၏ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ျငင္းပယ္ကာ သူမ၏ ခင္ပြန္းသည္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္၌ပင္ အဂၤလန္သို႔ မသြားဘဲ ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲအေပၚ သစၥာေစာင့္သိမႈကို အထင္အရွား ျပသခဲ့သည္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၄) ရက္ေန႔တြင္ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ ႏိုဘယ္လ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔မွ ပထမအႀကိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ခံေနရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ေလသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ႏိုဘယ္လ္ဆုေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ တဦးျဖစ္သည့္ ခ်က္သမၼတေဟာင္း ဗားကလပ္ဟာဗဲလ္က “လြတ္လပ္မႈႏွင့္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္အား ဆန္႔က်င္သည့္ သူမ၏ တိုက္ပြဲကို ယခုအခါ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက အသိအမွတ္ျပဳလုိက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္” ဟု သူ၏ အျမင္သေဘာထားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ‘Freedom from Fear’ စာအုပ္အမွာစာတြင္ ေရးသားခဲ့ေလသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ ျပန္လႊတ္ခ်ိန္ အခိုက္အတန္႔မ်ားတြင္လည္း ျပည္သူလူထုႀကီးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စည္း႐ံုးေရးခရီးသြားေလရာ၌ တခဲနက္လိုက္ပါ ေထာက္ခံအားေပးသည္ကို ေတြ႔ရသည့္အတြက္ စစ္အုပ္စုက အႀကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ၿပီး ဒီပဲယင္းအေရးအခင္းကို ဖန္တီးကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လုပ္ႀကံဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေလသည္။ ဤသည္ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနာက္တြင္ရွိသည့္ လူထုအင္အားကို စစ္အုပ္စု အႀကီးအက်ယ္ ေၾကာက္႐ြံ႕ေနမွန္း သိသာထင္ရွားေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ယက္ေတာအမႈကို လုပ္ႀကံဖန္တီးကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ဖို႔ စစ္အုပ္စု ကလိန္ဉာဏ္ဆင္ေနျခင္းျဖစ္၏။

သို႔ေသာ္ စစ္အုပ္စုက သူမအေပၚ မည္သို႔ ေကာက္က်စ္ေကာက္က်စ္၊ မည္သို႔ အပုပ္ခ် ေျပာဆိုေရးသား ၀ါဒျဖန္႔ေစ ကာမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ၿငိဳျငင္စိတ္လံုး၀မထားဘဲ ျမန္မာျပည္ အမ်ဳိးသားျပည္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ စစ္အုပ္စုႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။ ျပည္သူလူထုကို ေသြးထြက္သံယို မျဖစ္ေစဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းရန္ စိတ္ရွည္သည္းခံစြာျဖင့္ ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးတုိက္ပြဲတေလွ်ာက္ ဘ၀ကို ေပးဆပ္ျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ လူထုႏွင့္ တသားတည္းရွိမႈ၊ ဦးေဆာင္စည္း႐ံုးႏုိင္မႈ၊ တိုက္ပြဲအေပၚ သစၥာေစာင့္သိမႈ၊ ယံုၾကည္ခ်က္ ရပ္တည္ခ်က္ ခိုင္မာမႈ၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးမႈတို႔ေၾကာင့္ ယခင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား လူထုေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ၀န္ေလးသူမ်ားပင္ ယေန႔အခ်ိန္အခါ၌ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး၏ အေရးကိစၥ ျပႆနာအ၀၀ကို ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းေပးႏုိင္ မည့္ လူထုေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တညီတၫြတ္တည္း လက္ခံယံုၾကည္လာၾကသည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။ ဤသည္မွာ ေရရွည္တိုက္ပြဲအတြင္း အစမ္းသပ္ခံရင္း ထြက္ေပၚလာသည့္ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ဆုလာဘ္ႀကီးတခုကို ျမန္မာျပည္သူလူထု ပိုင္ဆိုင္လိုက္ရျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ ေပၚေတာင့္ေပၚခဲ၊ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုတရပ္လံုးက ယံုၾကည္ကိုးစားသည့္ လူထုေခါင္းေဆာင္တဦး သက္ရွိထင္ရွားရွိေနဆဲ အခ်ိန္အခိုက္အတန္႔အတြင္း သူမအေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၀ေျပာသည္အထိ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တမိေပသည္။ တနည္း အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာျပည္သူ တရပ္လံုး၏ ေမွ်ာ္လင့္အားထားရာ ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ အသက္ရွည္က်န္းမာစြာျဖင့္ တိုင္းျပည္အက်ဳိး သယ္ပိုးႏိုင္ေစေရးအတြက္ သူမ၏ (၆၄) ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔အခါသမယတြင္ “တုိင္းျပည္အက်ဳိးေမွ်ာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ေစေသာ္၀္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္က ဆုေတာင္းပတၳနာ ျပဳလိုက္ရပါေၾကာင္း …။

"သမၼတ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လက္ခံႀကိဳဆိုရန္ ႏိုင္ငံတကာ အသင့္ျဖစ္ေန"

အကယ္၍ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတခုမွာ ျပဳလုပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပခြင့္ရွိမည္ ဆိုပါက ျပည္သူအေပါင္းက သူတို႔ေခါင္းေဆာင္ တင္ခ်င္ေနၾကသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကို ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ မဲေပးၾကမည္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကလည္း တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အဆင္သင့္ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ သမၼတေလာင္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ေနႏိုင္ပါသည္။

အကယ္၍ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့ပါက ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလ ကဲ့သို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူဦးေဆာင္သည့္ ပါတီကို ျပည္သူအမ်ားက ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ခြင့္ျပဳဆႏၵမဲေပးၾကဦးမည္ပင္ ျဖစ္သည္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အရႈံးႀကီးရႈံးခဲ့ၾကရသည့္ စစ္အစိုးရသည္ လာမည့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သူတို႔ အာဏာဆက္လက္ တည္ၿမဲေစေရးအတြက္ ျဖစ္သမွ်ညစ္နည္းေပါင္းစံုကို သံုးေတာ့မည္ဟု ယူဆရသည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ စစ္အစိုးရက မဲလိမ္မဲညစ္၍ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ကို ႏိုင္ငံ၏ေခါင္းေဆာင္ေနရာ မယူႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား ျပဳထားၿပီး သူဦးေဆာင္ေနသည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) သည္လည္း ၿခိမ္းေျခာက္ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ၾကံဳေတြ႔ေနၾကရၿပီ ျဖစ္သည္။

အကယ္၍သာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေခါင္းေဆာင္ခြင့္ေပးခဲ့ပါက တိုင္းျပည္ အတိုင္းမသိတိုးတက္စည္ပင္ေနသည္ကို ျမင္ၾကရမည္ျဖစ္ၿပီး ဤအျဖစ္ကို ေၾကာက္ရြံ႔ေနၾကသည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ေနမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ က ပို၍နက္သည့္ ဆင္းရဲတြင္း ေခ်ာက္ထဲသို႔ ထိုးဆင္းေနသည္ကို ျမင္ေတြ႔ေနၾကရသည္မွာ အလြန္မွ စိတ္နာၾကည္းဖြယ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ဤသို႔ေသာ အေျခအေနမ်ဳိးေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အစစ္အမွန္ ေခါင္းေဆာင္၊ သမၼတတဦး ျဖစ္ရမည့္ အေျခအေန၊ လူထု၏ တရား၀င္ ေတာင္းဆိုမႈကို အသိအမွတ္မျပဳဘဲ ေရငံု ႏႈတ္ပိတ္ တိတ္ဆိတ္ေနရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာတဖြဲ႔လံုးက ျပည္သူမ်ား၏ ယခုေတာင္းဆိုခ်က္ကို တခဲနက္ အူလိႈက္သည္းလိႈက္ ေထာက္ခံပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမၼတရာထူးတာ၀န္ ထိုက္တန္သည္ဆိုသည္မွာ ျပည္သူအမ်ား ေထာက္ခံထား ခ်က္အရသာ မဟုတ္ဘဲ သူ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အခ်င္း၊ အက်င့္သိကၡာ၊ ၾသဇာခြန္အားတို႔ေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ ေထာက ခံရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤအရည္အခ်င္းမ်ားေၾကာင့္ စစ္အစိုးရက သူ႔ကို ၁၃ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထား ခဲ့ရံုမွ် မက ယခုအစိုးရဆင္ကြက္ျပဳထားသည့္တရားခြင္မွေန၍ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေနာက္ထပ္ ေထာင္ဒဏ္ ဆက္လက္ ခ်မွတ္ရန္ အေၾကာင္းလည္း ရွိေနပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ ယုတ္မာေကာက္က်စ္လွေသာ စစ္အစိုးရႏွင့္ လက္ပါးေစလူမိုက္မ်ား၏ မတရား မမွ်တမႈမ်ားႏွင့္ ခ်ဳိးႏွိမ္ ေစာ္ကားမႈမ်ား ခံေနရသည့္တိုင္ သူ႔ကို ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ထားသူမ်ားအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အမ်က္ထြက္ ရန္လိုဟန္ တစိုးတစိမွ် မျပခဲ့ပါ။ သူက အရွည္ကိုေမွ်ာ္ေတြး၍ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း စြာ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကိုသာ တစိုက္မတ္မတ္ ေတာင္းဆိုေနခဲ့ပါသည္။ သူ၏ တည္ၾကည္သည့္ဟန္၊ ကိုယ္ ခံအား အျပည့္ျဖင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔ တည္ၾကည္စြာ ရင္ဆိုင္ခဲ့သည့္အေပၚလည္း ျမန္မာ ျပည္သူလူထုက ပို၍ေထာက္ခံခဲ့ၾကပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ဤသို႔ေထာက္ခံသည့္ အသံမ်ားကို စစ္အစိုးရက အက်ဥ္းေထာင္နံရံမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ ပိတ္ဆို႔၍ မၾကားရေအာင္ ျပဳခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္မွာ လူမဆန္သည့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ားကို အက်ဥ္း ေထာင္မ်ားအတြင္း ခံစားေနၾကရဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သို႔ေသာ ထူးခၽြန္ ထက္ျမက္သည့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ခြန္ထြန္းဦး၊ ယခင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တင္ဦး၊ ၀ါရင့္သတင္းစာ ဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုႀကီး၊ ကိုဂ်င္မီ၊ မနီလာသိန္း၊ မစုစုေႏြး စသည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ကူညီပံ့ပိုးေပးမည့္သူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

ယခင္ စစ္တပ္မွ တပ္မွဴးေခါင္းေဆာင္ မ်ားကိုလည္း ျပန္ဖိတ္ေခၚ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း ေရွ႕ေဆာင္ၾကရန္ အကူအညီေတာင္းခံႏိုင္ပါေသးသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ျပည္ပေရာက္ေနၾကသည့္ ရပ္ေ၀းေန ေရႊျမန္မာ မ်ားကလည္း ပူးေပါင္းလက္တြဲ၍ တတပ္တအား ျပန္လာကူညီၾကမည္မွာ မလြဲေပ။

အမွန္စင္စစ္ လက္ေတြ႔က်က်ေျပာရလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ကပ္ေဘးျပႆနာ မ်ားအားလံုးကို ဥံဳဖြေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ေဆးအစြမ္း ရွိေနမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မထားသင့္ပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မွလြဲလွ်င္ မည္သူတဦးကမွ် ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ား အားလံုးကို သိမ္းက်ဳံးဆြဲငင္ႏိုင္ရန္အတြက္ အရည္အခ်င္း ရွိမေနပါ။ သူက တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး စုမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကိုလည္း ရယူႏိုင္သလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာ ႏွင့္ ျပန္လည္ထိ ေတြ႔ ဆက္ဆံခြင့္ရရွိေစရန္ တံခါးဖြင့္ေပးႏိုင္သူလည္း ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာအလယ္ မ်က္ႏွာငယ္ေနရသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပးမည့္သူ ျဖစ္သလို၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံမ်ား အပါအ၀င္ ကမၻာ့အေရးပါသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကို ျပန္လည္ရယူေပးႏိုင္မည့္ သူလည္း ျဖစ္သည္။

ယခုက်ဆင္းေနရသည့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ျပန္လည္အဖတ္ဆယ္ေပးမည့္သူ ျဖစ္သလို၊ အမုန္းအာဃာတ ကင္းစင္သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ စိတ္ထားေၾကာင့္လည္း စစ္တပ္ကို ျမန္မာျပည္သူ မ်ား ေဒါသအမ်က္ေဘးမွ ျပန္၍ လိႈက္လွဲေႏြးေထြးလာေစရန္ စြမ္းေစလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

သမၼတ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ၏လြတ္ေျမာက္ေရးကို အစဥ္အၿမဲ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ ေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမား၊ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒြန္ ဘေရာင္းတို႔ႏွင့္အတူ ကမၻာ့ စင္ျမင့္အလယ္တြင္ ယွဥ္၍ ခန္႔ခန္႔ညားညား တန္းတူရည္တူ ယွဥ္ထိုင္ႏိုင္မည့္သူမ်ဳိးလည္း ျဖစ္သည္။ သမၼတ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ က တရုတ္ႏိုင္ငံ သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္၊ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဖိဆစ္ ေဝ့ခ်ာခ်ီဝ တို႔ႏွင့္ တန္းတူရည္တူ ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုႏိုင္မည့္သူ ျဖစ္ၿပီး ေဒသအတြင္း ျမန္မာ့ဂုဏ္ကို ျပန္၍ သိကၡာဆည္ယူႏိုင္မည့္သူလည္း ျဖစ္သည္။ ကမၻာတ၀န္းလံုး ရွိ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားက ေႏြး ေထြး လိႈက္လွဲစြာ ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳၾကမည့္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မ်ဳိးလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ရွိလာလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ စစ္အစိုးရက ဤအမွန္တရားကို ၾကားရဲသည့္ အစြမ္းမရွိပါ။ မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ၊ ယခု သူတို႔လုပ္ရပ္ လြန္လွၿပီဆိုသည္ကိုေတာ့ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား သိသင့္ၿပီ ျဖစ္သည္။

သူတို႔ခ်စ္လွပါသည္ဆိုသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႀကီးကို ဂုဏ္သိကၡာျပန္လည္ ဆယ္ေပးႏိုင္သူမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာ ရွိပါ ေတာ့သည္။

ကမၻာႀကီးတခုလံုးႏွင့္ အဖိႏွိပ္ခံေနၾကရသည့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အေနႏွင့္မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာမည္ ဆိုလွ်င္ အတိုင္းထက္အလြန္ ႀကိဳဆိုရန္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ မိတ္ဘက္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္ကမ္း ရန္ အသင့္ျဖစ္ေနၾကသည္။ သမၼတႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၾက မည္မွာ မလြဲ ဧကန္ ျဖစ္ပါသည္။

ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ The World is Ready for a President Aung San Suu Kyi ကို ဆီေလ်ာ္ ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။